Piril Kadibesegil Yasar, szefowa Sustainability w Allianz Trade analizuje, w jaki sposób CSRD może być wykorzystane do opracowania strategii zrównoważonego rozwoju, opracowania planów przejścia na zerową emisję netto i umieszczenia kwestii zrównoważonego rozwoju na liście priorytetów podczas World Impact Summit w marcu 2025 r.
Wprowadzenie CSRD stanowi kluczowy moment dla Europy, potwierdzając w przejrzysty sposób zaangażowanie przejścia na zerową emisję netto. W styczniu 2025 r. 11 dużych firm wezwało europejskich decydentów politycznych, aby nie osłabiali planowanych przepisów dotyczących raportowania w zakresie środowiska, społeczeństwa i ładu korporacyjnego (ESG). Ich apel był odpowiedzią na propozycje Komisji Europejskiej dotyczące złagodzenia wymogów dotyczących raportowania, w tym tych zawartych w unijnej Dyrektywie o Sprawozdawczości Przedsiębiorstw w zakresie Zrównoważonego Rozwoju (CSRD), aby zmniejszyć obciążenia dla firm.
Kilka tygodni później, w kwietniu, Parlament Europejski odroczył niektóre wymogi CSRD do 2028 r., a państwa członkowskie, takie jak Francja, uchwaliły projekty ustaw uwzględniające tę zmianę.
Pomimo pozytywnego odbioru uproszczeń wynikających z pakietu Omnibus UE, dyskusja w moim panelu na World Impact Summit 2025 zdominowana była przez ewoluujące przepisy, w których zajęliśmy się kluczowym pytaniem: jak regulacje mogą napędzać pozytywne zmiany w organizacjach?
Argumenty za regulacją – i strategiczne możliwości jakie daje (Europie) zrównoważony rozwój
Zasadniczo CSRD ma na celu zwiększenie przejrzystości poprzez wymóg, aby duże firmy UE, notowane małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) oraz instytucje finansowe ujawniały swoje wpływy i plany ESG. Jednakże regulację tą czekają teraz potencjalne zmiany mające na celu złagodzenie obciążeń sprawozdawczych dla firm.
Już wcześniej w tym roku Komisja Europejska zaproponowała i przyjęła Pakiet Uproszczeń „Omnibus”, który obejmował istotne zmiany, takie jak odłożenie w czasie wymogów sprawozdawczych, zawężenie zakresu CSRD do dużych firm spełniających określone progi oraz zaoferowanie większej elastyczności we wprowadzaniu sprawozdawczości dotyczącej zrównoważonego rozwoju. Zmiany te wzbudziły obawy co do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju leżących u podstaw regulacji. Kiedy organ rządowy wprowadza tak kompleksową regulację jak CSRD, zazwyczaj jest to podyktowane istotną potrzebą, a za jej wdrożeniem stoi kilka czynników.
CSRD oferuje firmom kluczową możliwość zintegrowania zrównoważonego rozwoju z ich podstawowymi strategiami biznesowymi. Wymagając szczegółowych raportów, zmusza organizacje do określenia negatywnych skutków zmian klimatu i identyfikacji możliwości wynikających z przejścia na zieloną gospodarkę. Ta analiza jest kluczowa dla tworzenia solidnych planów przejścia na zerową emisję netto i nadania zrównoważonemu rozwojowi priorytetowego znaczenia na szczeblu Zarządu.
Badania ekonomiczne wskazują, że dostosowanie praktyk biznesowych do celów zrównoważonego rozwoju może odblokować możliwości wzrostu. Europa, która pozostawała w tyle w transformacji cyfrowej w porównaniu z innymi regionami, może odzyskać dynamikę, przyjmując zieloną gospodarkę. CSRD ułatwia to, zachęcając firmy do dostosowania swoich działań do realiów środowiskowych.
Zmiany klimatu stanowią kolejną pilną zachętę do wprowadzenia regulacji. Europa ociepla się dwa razy szybciej niż średnia światowa. Wynika to częściowo z bliskości Arktyki, która ociepla się w szybszym niż przeciętne tempie, oraz z jej śródlądowych skupisk populacji. Ponieważ planeta minęła cel porozumienia paryskiego, jakim było ograniczenie globalnego ocieplenia o 1,5°C, obecnie ponownie skupiamy się na zapobieganiu ociepleniu przekraczającemu 2°C, aby uniknąć zagrożeń, takich jak ekstremalne zjawiska pogodowe.
Podwójny wpływ: na polu gospodarczym oraz środowiskowym
Dwojaki nacisk CSRD na reformy – zarówno gospodarcze i jak i środowiskowe może napędzać pozytywne zmiany. Pociągając firmy do odpowiedzialności za ich zobowiązania ESG, CSRD zmusza je do rozważenia, w jaki sposób realia środowiskowe wpływają na ich operacje finansowe. Oprócz dzielenia się postępami, firmy powinny proponować wykonalne plany działania i informować o swoich aktualnych zobowiązaniach na rzecz ESG.
Na przykład: producent zużywający duże ilości wody może być dotknięty decyzjami władz lokalnych dotyczącymi oszczędzania wody. Zachęcając firmy do przewidywania takich ograniczeń w zarządzaniu zasobami, CSRD pomaga zapewnić długoterminową odporność biznesową. Z perspektywy CSRD, firmy muszą rozważnie uwzględniać w swoich kalkulacjach strony trzecie – takie jak łańcuchy dostaw, władze lokalne oraz zasoby. To jest prawdziwa wartość tej regulacji: powiązanie operacji biznesowych z transformacją w kierunku energii odnawialnej.
Pokonywanie wyzwań w poszukiwaniu bardziej ekologicznych rozwiązań
Pomimo początkowego oporu, duże firmy coraz częściej postrzegają CSRD jako sposób na uniknięcie greenwashingu (ekościemy) i uzyskanie długoterminowej przewagi konkurencyjnej. Kolejnym czynnikiem wpływającym na widoczne działania firm jest pragnienie ich pracowników, ponieważ CSRD pozwala również pracownikom śledzić postępy firmy w zakresie zrównoważonego rozwoju i jej plan transformacji.
Jednym z wyzwań jest to, że znacząca część łańcuchów dostaw – do 60% w branżach takich jak motoryzacja – składa się z MŚP, których CSRD może nie obejmować. Jeśli te mniejsze firmy nie są zobowiązane do raportowania, tworzy to martwy punkt przy ocenie całego łańcucha dostaw, pozostawiając lukę w kwestii przejrzystości i odpowiedzialności (obciążenia) wobec środowiska. Istnieje nadzieja, że to oprogramowanie (AI) umożliwi MŚP dostarczanie większym firmom z którymi współpracują dokładnych szacunków danych, zmniejszając obciążenia związane ze szczegółowymi wymogami raportowania.
Kluczowe znaczenie w przypadku raportowania ma przygotowanie do niego, dzięki niemu może być ono zgodnie ze szczegółowymi standardami wymaganymi do zapewnienia spójności w ramach CSRD. Ustanowienie ujednoliconej architektury danych we wszystkich funkcjach firmy może sprawić, że przygotowanie do zapewnienia zgodności stanie się cenną okazją do wzmocnienia zarządzania danymi, poprawy dokładności i usprawnienia koordynacji z łańcuchem dostaw.
Budowanie przyszłości zaczyna się teraz
Patrząc w przyszłość, UE prawdopodobnie udostępni możliwość weryfikacji postępów konkurujących firm, co będzie cenne dla inwestorów, specjalistów ds. zrównoważonego rozwoju jak i konsumentów. Chociaż system ten jest jeszcze na wczesnym etapie rozwoju, udogodnienie to służyłoby możliwości powielania wzorów godnych naśladowania w niemal każdej branży.
Moi współpaneliści i ja zakończyliśmy naszą dyskusję jednym donośnym wnioskiem: regulacje takie jak CSRD powinny być postrzegane jako narzędzia do tworzenia zrównoważonych standardów i wyrównywania szans we wszystkich sektorach. Spełnienie wymogów CSRD będzie stanowić wyzwanie; jednak spójność w raportowaniu jest krokiem niezbędnym, biorąc pod uwagę szerszy kontekst – środowisko. Chociaż postęp następuje w wolniejszym tempie niż jest to niezbędne, jasne jest, że to regulacje odegrają kluczową rolę w napędzaniu zmian w kierunku zero-emisyjności.
